Przeszczep narządów
Przeszczepienie narządów (transplantacja), czyli przeszczepienie danego narządu w całości lub jego części, tkanki lub komórek z jednego ciała na inne (lub w obrębie jednego ciała).
Rodzaje przeszczepów:
1) Autogeniczny (autotransplantacja) – przeniesienie własnej tkanki lub narządu z jednego miejsca w drugie np. przeszczep skóry.
2) Izogeniczny (izotransplantacja) – przeniesienie tkanki lub narządu między osobnikami identycznymi genetycznie np. bliźniętami jednojajowymi.
3) Allogeniczny (allotransplantacja) – przeniesienie tkanki lub narządu między osobnikami tego samego gatunku, o podobnym, ale nie identycznym genotypie np. człowiek – człowiek.
4) Ksenogeniczny (ksenotransplantacja) – przeszczepienie tkanki lub narządu między osobnikami różnego gatunku np. świnia – człowiek.
Najczęstszą przyczyną przeszczepu narządu jest jego niewydolność.
Najczęściej przeszczepiane narządy i tkanki:
- skóra
- serce
- nerki
- płuca
- wątroba
- trzustka
- jelita
- szpik kostny
- tętnica
- rogówka
Warunki powodzenia przeszczepu:
o Zgodność tkankowa,
o Właściwy dobór dawcy i biorcy,
o Zastosowanie dobrego płynu prezerwacyjnego i metody prezerwacji dla transportu,
o Odpowiednie leczenie immunosupresyjne,
o Umiejętność rozpoznania i leczenia procesu odrzucania narządu przez organizm biorcy,
o Zapobieganie powikłaniom i ich leczenie.
Trochę historii:
- 1954 – pierwsze przeszczepienie nerki (od brata bliźniaka) – (Joseph Murrayi John Merrill – Boston)[3]
- 1963 – pierwsza próba przeszczepu wątroby (Thomas Starzl– Denver)
- 1966 – pierwsze jednoczesne przeszczepienie nerki i trzustki (William Kellyi Richard Lillehei – Minneapolis)
- 1967 – pierwsze udane przeszczepienie wątroby(Thomas Starzl – Denver)
- 1967 – pierwsze przeszczepienie serca (Christiaan Barnard– Kapsztad) (3 grudnia)
- 1981 – pierwsze jednoczesne przeszczepienie serca i płuca (Bruce Reitz– Stanford)
- 1998 – pierwsze przeszczepienie przedramienia (Jean Michel Dubernard– Lyon)
- 2005 – pierwsze przeszczepienie fragmentu twarzy ze zwłok (Jean Michel Dubernard – Amiens)
- 2008 – pierwsze udane przeszczepienie ponad 80% powierzchni twarzy wraz z podniebieniem, nosem, policzkami, powieką (Maria Siemionow– Cleveland)
- 2010 – pierwszy udany przeszczep całej twarzy, wykonany w Szpitalu Vall d’Hebron w Barcelonie.
